Twoja wiadomość została wysłana pomyślnie
Twoja wiadomość została wysłana pomyślnie
Zapalenie gardła jest częstym schorzeniem, które może być spowodowane różnorodnymi czynnikami oraz objawami. Ostra forma tego zapalenia zazwyczaj znika samoistnie po kilku dniach, ale czasami może się powtarzać lub przekształcać w stan przewlekły. Najczęściej występuje w sezonie jesiennym i zimowym. Przypadki te są spowodowane przez bakterie, wirusy, alergeny albo grzyby.
Ostre zapalenie gardła zazwyczaj spowodowane jest przez wirusy. Jego objawy obejmują ból gardła, który może być związany z:
W większości przypadków ostre zapalenie błony śluzowej gardła ustępuje w ciągu kilku dni. Jeśli jednak zdarza się często (na przykład raz na miesiąc) lub trwa dłużej, mówimy o przewlekłym zapaleniu gardła.
Przewlekłe zapalenie gardła może mieć różnorodne przyczyny, takie jak:
Objawy zapalenia gardła obejmują uczucie drapania, dyskomfort, ból w gardle oraz trudności i ból podczas połykania. Zazwyczaj towarzyszy temu kaszel, podwyższona temperatura, zatkany nos, katar i czasami powiększone węzły chłonne w okolicy szyi. Infekcjom wirusowym mogą również towarzyszyć objawy zapalenia spojówek. Dodatkowo mogą wystąpić nudności, wymioty oraz bóle głowy.
Objawy takie jak kaszel, katar, biegunka, bóle mięśni czy zapalenie spojówek wskazują na infekcję wirusową. Z kolei nagły, ostry początek, gorączka, nudności, wymioty, obrzęk migdałków oraz powiększenie węzłów chłonnych najczęściej sugerują infekcję bakteryjną.
Rozróżnienie między wirusowym a bakteryjnym zapaleniem gardła bywa trudne, a jest kluczowe dla podjęcia odpowiednich działań terapeutycznych. W tym zakresie pomocna jest skala Centora, która ocenia cztery podstawowe kryteria (przyznając jeden punkt za każde z nich): wystąpienie gorączki (>38 stopni), brak kaszlu, obecność nalotu włóknikowego oraz obrzęk migdałków, a także powiększenie lub bolesność węzłów chłonnych na szyi. Dzięki temu można oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia paciorkowcowego zapalenia gardła, co może skutkować koniecznością przepisania antybiotyku. Przy wyniku 0-1 punktów ryzyko zakażenia bakteryjnego jest minimalne i nie wymaga dalszych badań, przy 2-3 punktach zakażenie bakteryjne jest prawdopodobne, co może wymagać pobrania wymazu z gardła, a przy pełnych 4 punktach ryzyko zakażenia bakteriami, najczęściej paciorkowcami, jest wysokie, co sugeruje zastosowanie antybiotyku.
Rozpoznanie stawia się na podstawie dokładnego wywiadu i badania pacjenta. Podczas badania lekarz zwraca uwagę na zaczerwienienie i grubość błony śluzowej podniebienia i gardła, suchość, obecność powiększonych i zaczerwienionych grudek chłonnych oraz powiększone lub bolesne węzły chłonne, przede wszystkim u dzieci. Objawom tym często towarzyszy powiększenie migdałków, co sugeruje ich zaangażowanie w proces zapalny. W przypadku infekcji wirusowej często występuje również zapalenie spojówek (zaczerwienienie), chrypka i wodnisty katar. Ważne jest monitorowanie nawodnienia pacjenta, ponieważ silne dolegliwości bólowe mogą prowadzić do znacznego ograniczenia spożycia pokarmów i płynów przez osoby z zapaleniem błony śluzowej gardła.
W sytuacji niejasności w diagnostyce lekarz ma możliwość pobrania wymazu z gardła w celu wykonania posiewu lub przeprowadzenia szybkiego testu na paciorkowce.
Leczenie wirusowego ostrego zapalenia gardła opiera się wyłącznie na łagodzeniu objawów. Rekomenduje się płukanie gardła solą rozpuszczoną w wodzie, nawilżające inhalacje za pomocą izotonicznego roztworu soli (który pomaga w rozrzedzaniu gęstej wydzieliny) oraz stosowanie leków przeciwbólowych i tabletek do ssania. Ważne jest również zachowanie oszczędzającego stylu życia. W przypadku infekcji spowodowanej paciorkowcami zaleca się stosowanie antybiotyków z grupy penicylin (fenoksymetylpenicylina) przez okres dziesięciu dni.
Powikłania dotyczące ostrego zapalenia gardła najczęściej związane są z infekcjami bakteryjnymi, chociaż mogą także wystąpić w przebiegu infekcji wirusowej. Ich liczba znacznie się zmniejszyła dzięki skutecznemu leczeniu antybiotykami. Częściej obserwuje się je u osób z osłabionym układem odpornościowym, takich jak ci zakażeni wirusem HIV lub osoby poddawane chemioterapii. Do najczęściej występujących powikłań zaliczają się: ropień okołomigdałkowy, zapalenie ucha środkowego oraz ostre zapalenie zatok przynosowych.
Przewlekły ból gardła oraz chrypka, które trwają dłużej niż tydzień, powinny skłonić do konsultacji z lekarzem. Może to być spowodowane warunkami, jakie panują w otoczeniu osoby chorej. Niemniej jednak, inne schorzenia, w tym te poważniejsze, mogą także odpowiadać za te dolegliwości.
Wizyta w przychodni jest niezbędna. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby przed wizytą spróbować złagodzić objawy. Ciepłe mleko z dodatkiem miodu, herbatki z szałwii czy siemienia lnianego oraz inhalacje ziołowe mogą pomóc w nawilżeniu błony śluzowej. Żaden z tych preparatów nie powinien zaszkodzić, a przy tym ułatwi codzienne życie.
Przewlekły ból gardła, który utrzymuje się przez długi czas, może zwiastować poważniejsze problemy zdrowotne. Zazwyczaj jest to intensywniejszy i uporczywy dyskomfort, który nie ustępuje, nawet jeśli osoba odpoczywa lub podejmuje standardowe leczenie objawowe. Może to stanowić symptom takich schorzeń jak:
refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) – ten rodzaj refluksu, który skutkuje cofaniem się kwasu żołądkowego do przełyku, może prowadzić do podrażnienia gardła, co wywołuje uczucie ciągłego dyskomfortu. W okresach zaostrzenia refluksu, ból gardła może być wyjątkowo dokuczliwy i nasilać się po jedzeniu,
nowotwór gardła – uporczywy ból gardła może występować jako jeden z objawów nowotworów w obrębie gardła. Warto zaznaczyć, że ból w tym wypadku zazwyczaj jest stały i nie ustępuje po zastosowaniu typowego leczenia,
zapalenie migdałków – przewlekłe zapalenie migdałków potrafi przyczynić się do długotrwałego bólu gardła. Towarzyszą mu dodatkowe objawy, takie jak trudności z przełykaniem, chrypka oraz uczucie „guli” w gardle,
cukrzyca – chroniczny ból gardła może być również związany z niekontrolowaną cukrzycą (to tylko jeden z wielu symptomów tej choroby),
inne przewlekłe schorzenia – obserwuje się, że niedoczynność tarczycy, przewlekły nieżyt zatok, skrzywiona przegroda nosa lub problemy z sercem mogą skutkować ciągłym bólem gardła o różnym natężeniu,
zmiany degeneracyjne w obrębie kręgosłupa szyjnego.
Utrzymujący się ból gardła to objaw, którego nie należy bagatelizować, zwłaszcza gdy pojawiają się inne symptomy, takie jak spadek wagi, trudności w oddychaniu, powiększenie węzłów chłonnych lub krwawienie z gardła.
Nasi lekarze odpowiedzą na Twoje pytania.
E-Zwolnienie za 79 złUmów wizytę już dziś i szybko uzyskaj e-zwolnienie!
Sprawdź ostatnie wpisy o zdrowiu i medycynie na naszym mikro blogu
Po skończonej konsultacji otrzymasz potwierdzenie wystawienia zwolnienia lekarskiego. Wybierz naszą poradnie i ciesz się spokojem oraz satysfakcją.