39 stopni gorączki u dorosłego - objawy

Gorączka u dorosłego człowieka jest oznaką toczącej się walki chorobowej w organizmie. Może być wynikiem infekcji wirusowej, bakteryjnej lub innej reakcji zapalnej. Taka temperatura ciała wymaga szczególnej uwagi i odpowiedniego postępowania.

Jak sprawdzić gorączkę?

Najczęściej temperaturę ciała mierzy się termometrem lekarskim lub pirometrem dousznym, a wybór miejsca pomiaru wpływa na jego dokładność.

Przy sprawdzaniu gorączki warto również zwrócić uwagę na samopoczucie chorego oraz inne objawy towarzyszące. Równie dobrym sposobem jest prosta obserwacja organizmu, dotykając czoła, ponieważ rozpaloną i suchą skórę interpretuje się jako podwyższenie temperatury.

Fazy temperatury ciała

Przyjmując najpopularniejszą metodę pomiaru jako standardową – tzw. pod pachą – prawidłowa temperatura ciała wynosi 36,6 st. C. Wraz ze spadkiem ciała, temperatura może się obniżyć do 35 st. C, co oznacza osłabienie, a nawet hipotermię, czyli stan wychłodzenia organizmu. Natomiast w organizmie może dojść do nadmiernego wytwarzania ciepła, co powoduje wystąpienie u człowieka podwyższenia temperatury.

37 st. C oznacza stan podgorączkowy – wtedy człowiek odczuwa stopniowe osłabienie. Ponadto organizm może osiągnąć nawet do 40 st. C. Takie wahania – raz wzmożenie, raz spadek temperatury – oznaczają swoistą walkę, dlatego mówi się, że objawy gorączki stanowią jedne z podstawowych mechanizmów obronnych organizmu.

Definicja gorączki

Według języka naukowego gorączka to wzrost temperatury ciała spowodowany nieswoistą reakcją organizmy na czynniki pobudzające produkcję pirogenów lub drażniące ośrodek termoregulacji w mózgu. Prościej mówiąc, gorączka to wzrost temperatury ciała spowodowany aktywacją układu odpornościowego w odpowiedzi na infekcję lub inne czynniki pobudzające produkcję pirogenów. Gorączka to naturalny mechanizm obronny organizmu. Jest jednym z objawów chorobowym, który najczęściej zgłasza się na wizycie u lekarza.

Objawy gorączki

Oprócz zmierzenia temperatury ciała, można odczuć inne objawy gorączki, takie jak pocenie, uczucie zimna, uczucie rozległego osłabienia i rozbicia, dreszcze, brak apetytu, senność, przyspieszone tętno, nadmierne pocenie się. Wysoka gorączka, zwłaszcza przekraczająca 39°C może prowadzić do odwodnienia, osłabienia organizmu oraz zaburzeń świadomości.

Czy inne objawy towarzyszą gorączce?

Tak i nie. W większości przypadków gorączka jest jednym z objawów reakcji jakiejkolwiek reakcji zapalnej, między innymi:

• silny ból głowy połączony z zaburzeniami świadomości,

• kaszel, katar i zapalenie spojówek ze światłowstrętem,

• angina ropna – ostre zapalanie gardła i migdałków, któremu towarzyszy czerwona, plamista wysypka,

• duszności i kaszel – zarówno suchy, jak i mokry, często połączone z bólem w klatce piersiowej,

• problemy trawienne – nudności, wymioty, niestrawność, silny ból brzucha, zatrzymanie gazów i stolca.

• dolegliwości układu moczowego – ból oraz pieczenie przy oddawaniu moczu, jego częste oddawanie, czasem z krwawym zabarwieniem oraz bólem w okolicy lędźwiowej.

Towarzyszące objawy przy gorączce wpływają na jej niwelowanie. Aby ograniczyć utratę ciepła i zwiększyć jego produkcję, organizm uruchamia różne mechanizmy:

• zwężenie naczyń krwionośnych w skórze, co zmniejsza utratę ciepła,

• drżenie mięśni szkieletowych, prowadzące do uwalniania energii cieplnej,

• napinanie mięśni przywłosowych, czyli efekt „gęsiej skórki”,

• spalanie tkanki tłuszczowej jako źródło dodatkowego ciepła,

• zwiększona aktywność hormonów tarczycy, co powoduje większe rozpraszanie energii cieplnej w organizmie.

Istnieją przypadki, które wykluczają inne objawy przy gorączce. Gorączka bez innych objawów może charakteryzować się podwyższeniem ciepłoty ciała powyżej normy (czyli od 37 st. C), nawracające i trwające zwykle od 7 do 10 dni. W tych okolicznościach nie ma możliwości ustalenia przyczyny ze względu na brak objawów, co oznacza, że mamy do czynienia z tzw. FUO – gorączką o nieznanej przyczynie.

Jak radzić sobie z gorączką?

Gorączka, będąc naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, może powodować dyskomfort i osłabienie. Warto wtedy sięgnąć po sprawdzone sposoby, które pomogą złagodzić objawy i wspomóc regenerację.

Domowe sposoby:

• picie dużej ilości płynów, takich jak wody, herbaty ziołowej,

• spożywanie odpowiedniej diety, na przykład rosołu,

• chłodne okłady na czoło oraz kark,

• odpowiednie ubranie,

• wietrzenia pomieszczenia,

• odpoczynek i regeneracja – najlepiej poświęcić czas na sen.

Po diagnozie lekarskiej należy przyjmować leki, które są przepisane przez specjalistę. Jednak popularnymi preparatami, po które można sięgnąć podczas wstępnych objawów bez lekarskiej diagnozy, są:

• Ibuprofen – redukuje stan zapalny, ból i gorączkę,

• Paracetamol – działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo,

• Pyralgina – szybko obniża gorączkę.

Warto pamiętać, że leki powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalisty, zwłaszcza gdy gorączka jest efektem poważniejszej infekcji. Jeśli gorączka utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, warto również skonsultować to z lekarzem.

FUO – czym jest gorączka o nieznanej przyczynie?

FUO – ang. fever of unknown origin, pol. gorączka o nieznanej przyczynie utrzymuje się dłużej niż zwykła gorączka, czyli trwa co najmniej 2-3 tygodnie, wówczas ciepłota ciała wynosi powyżej 38 st. C, a pomimo badań nie można ustalić jej źródła. FUO może być wynikiem:

• chorób zakaźnych o nietypowym przebiegu,

• chorób autoimmunologicznych,

• nowotworów układu krwiotwórczego (np. chłoniaków),

• przewlekłych stanów zapalnych,

• reakcji po przyjęciu różnych leków.

W przypadku utrzymującej się gorączki bez innych objawów, należy skonsultować się z lekarzem w celu wykonania odpowiednich badań diagnostycznych.

Jak zdiagnozować gorączkę bez objawów?

Szukając czynników gorączki bez objawów, należałoby rozpocząć za pomocą wywiadu medycznego. Bardzo istotną informacją dla lekarza jest analiza przebiegu gorączki. Lekarz zwraca uwagę na to, czy temperatura wzrasta codziennie czy cyklicznie, jak często się pojawia, jak długo się utrzymuje itd. Te informacje pomagają w dalszym postępowaniu diagnostycznym i wyborze odpowiednich dodatkowych badań.

Podsumowanie

39 stopni gorączki u dorosłego jest objawem, który może wskazywać na poważniejsze infekcje lub inne schorzenia. Ważne jest monitorowanie dodatkowych objawów oraz odpowiednia regeneracja – nawadnianie organizmu, lekkostrawna dieta i stosowanie leków, w tym przeciwgorączkowych. W razie utrzymywania się wysokiej i intensywnej gorączki, nasilających się objawów lub braku poprawy, konieczna jest konsultacja lekarska.

Bibliografia

1. W. Kawalec, R. Grenda i in., Pediatria, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.

2. Medycyna Praktyczna, Gorączka, stan podgorączkowy – przyczyny i leczenie, [w:] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175394,goraczka (dostęp elektroniczny: 16.02.2025).

3. Wikipedia, Gorączka, [w:] https://pl.wikipedia.org/wiki/Gor%C4%85czka (dostęp elektroniczny: 16.02.2025).