Twoja wiadomość została wysłana pomyślnie
Twoja wiadomość została wysłana pomyślnie
Wielu ludzi kojarzy zwolnienie lekarskie z koniecznością pozostawania w domu przez cały czas. W przypadku kontroli ze strony pracodawcy, nieuzasadniona nieobecność może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jednak nie każde L4 oznacza całkowity zakaz opuszczania mieszkania, z wyjątkiem usprawiedliwionych wyjść. Istnieją okoliczności, w których osoba na zwolnieniu ma prawo do wychodzenia z domu, a nawet może uprawiać sport czy podróżować. Kluczowe znaczenie mają zalecenia lekarza oraz kod, który widnieje na zaświadczeniu.
Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może podejmować żadnych obowiązków zawodowych, nawet jeśli już wrócił do zdrowia. Zakaz obejmuje również pracę zdalną. Będąc na L4, nie powinno się także angażować w większe prace domowe, takie jak remonty, prace ogrodowe czy koszenie trawy. Niezalecane są również podróże, zarówno krajowe, jak i zagraniczne. Ponadto, podczas zwolnienia lekarskiego nie jest wskazane uczestniczenie w imprezach.
Jednym z kluczowych aspektów, które wpływają na możliwość pacjenta do wyjścia z domu podczas zwolnienia lekarskiego, jest przypisany kod choroby:
- Kod 1 oznacza, że pacjent powinien leżeć i pozostawać w domu.
- Kod 2 wskazuje, że chory ma możliwość poruszania się i może w wyjątkowych sytuacjach opuścić miejsce zamieszkania.
W przypadku kodu 1, osoba chora powinna bezwzględnie zostać w domu i nie opuszczać go, nawet jeśli miałaby to być wizyta w aptece. Jakakolwiek kontrola, która stwierdzi brak pacjenta w domu w takim przypadku, może skutkować utratą prawa do zasiłku z tytułu choroby.
Sytuacja zmienia się w przypadku kodu 2. Pacjent, który posiada takie zwolnienie, także powinien przebywać pod wskazanym adresem, ale w razie potrzeby, na przykład wizyty lekarskiej czy wyjścia do apteki, ma prawo opuścić swoje miejsce zamieszkania.
Niestety przepisy nie precyzują jednoznacznie, co wolno czynić pacjentowi z kodem 2, a czego unikać. Mówi się jednak, że brak obowiązku leżenia daje mu prawo do wyjścia w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Oznacza to, że taka osoba może udać się do apteki, lekarza czy na rehabilitację. Dozwolone jest również robienie zakupów podstawowych, takich jak zakupy spożywcze.
Warto jednak pamiętać, aby nasze nieobecności w miejscu zamieszkania były jak najkrótsze. Kontrole ze strony ZUS, gdy pacjent nie jest obecny w domu, mogą rodzić konieczność udzielenia wyjaśnień, co może być stresujące i nieprzyjemne.
W dzisiejszych czasach, gdy pacjenci nie otrzymują już papierowego zwolnienia lekarskiego, a lekarze rzadko precyzują zalecenia dotyczące trybu leżenia czy poruszania się, naturalnie pojawia się pytanie, jak można uzyskać te informacje. Najprościej jest skorzystać z elektronicznej wersji druku e-ZLA (wcześniej znanym jako L4), dostępnej w Internecie. Informacje na temat rodzaju zwolnienia znajdują się w polu 17 druku ZUS ZLA.
Zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy jest automatycznie przesyłane do pracodawcy w formie elektronicznej. Na tym dokumencie widnieje kod, który nie tylko wskazuje przyczynę niezdolności, ale także informuje, czy pracownik może opuszczać dom podczas zwolnienia. Na początku warto przyjrzeć się kodom literowym, które wskazują przyczyny niezdolności do pracy:
- Kod A — niezdolność do pracy po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowana tą samą chorobą, co wcześniej.
- Kod B — niezdolność do pracy w okresie ciąży.
- Kod C — niezdolność do pracy z powodu nadużywania alkoholu.
- Kod D — niezdolność do pracy spowodowana gruźlicą.
- Kod E — niezdolność do pracy z powodu choroby zakaźnej, której okres wylęgania trwa dłużej niż 14 dni, lub z powodu innej choroby, której objawy pojawiają się po upływie ponad 14 dni od jej rozpoczęcia.
Na zaświadczeniu o czasowej niezdolności do pracy, obok kodu literowego, znajduje się również oznaczenie cyfrowe, które informuje, czy w trakcie zwolnienia możliwe są wyjścia z domu z powodów niezwiązanych bezpośrednio z przyczyną niezdolności. W tym przypadku wyróżniamy dwa oznaczenia:
1. Oznaczenie 1 – osoba na zwolnieniu powinna pozostawać w domu i leżeć, a wyjścia są dozwolone jedynie w sytuacjach związanych z przyczyną niezdolności, takich jak wizyta u lekarza czy wyjście do apteki.
2. Oznaczenie 2 – osoba na zwolnieniu ma prawo opuszczać dom zgodnie z zaleceniami lekarza, na przykład w celu wyjścia na spacer.
Cyfra 2 oznacza, że osoba przebywająca na zwolnieniu może wychodzić z domu i realizować podstawowe potrzeby życiowe, pod warunkiem że czynności te nie są sprzeczne z celem zwolnienia. Jeśli lekarz uzna, że zmiana otoczenia lub podróż mogą przyczynić się do poprawy stanu zdrowia, osoba z oznaczeniem 2 może podróżować, nie naruszając zasad zwolnienia.
Oznaczenie to jest szczególnie często spotykane w przypadku zwolnień wystawionych przez psychiatrów z powodu chorób psychicznych, takich jak depresja. W przypadku tej choroby aktywność fizyczna jest rekomendowana w procesie leczenia, co oznacza, że osoby na zwolnieniu powinny mieć możliwość wychodzenia z domu. Dotyczy to również tymczasowej zmiany otoczenia i podróży. Dlatego też zwolnienia wystawione przez psychiatrów często dają więcej swobody w porównaniu do zaświadczeń wydawanych przez innych specjalistów.
Pracownicy przebywający na zwolnieniu lekarskim są uprawnieni do wynagrodzenia wypłacanego przez pracodawcę, które przysługuje przez pierwsze 33 dni (lub 14 dni w przypadku osób powyżej 50. roku życia). Zwykle wynosi ono 80% podstawy wymiaru, jednak w szczególnych sytuacjach, jak na przykład choroba w czasie ciąży, może sięgnąć nawet 100%.
Z tego powodu pracodawcy mają prawo kontrolować, czy ich pracownicy rzeczywiście przestrzegają zaleceń lekarza, zwłaszcza przy zwolnieniach zakodowanych jako "1". Kontrole często przeprowadzane są w miejscu zamieszkania pracownika, a ich wykonanie może zlecić pracodawca innemu pracownikowi na podstawie specjalnego upoważnienia. Celem takiej inspekcji jest nie tylko zweryfikowanie przestrzegania zaleceń lekarza, ale także upewnienie się, że pracownik nie podejmuje w tym czasie innej działalności zarobkowej.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, pracodawca przygotowuje protokół. Konsekwencje takiego działania mogą obejmować utratę wynagrodzenia za okres zwolnienia, a także utratę prawa do zasiłku chorobowego oraz opiekuńczego. W skrajnych przypadkach pracodawca ma prawo do rozwiązania umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym.
Po zakończeniu okresu, w którym pracodawca wypłaca wynagrodzenie, pracownik na zwolnieniu może ubiegać się o zasiłek chorobowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wówczas ZUS również ma prawo do przeprowadzenia kontroli, aby upewnić się, że pracownik przestrzega zasad obowiązujących podczas L4.
Problemy z kręgosłupem mogą mieć różne przyczyny, takie jak charakter wykonywanej pracy (czy to praca siedząca, czy fizyczna), długotrwałe utrzymywanie się w jednej pozycji, a także brak aktywności fizycznej. Bóle oraz uszkodzenia kręgosłupa mogą występować w różnych formach. Zwolnienie lekarskie związane z kręgosłupem może być wystawione zarówno na czas wystąpienia chwilowych dolegliwości, jak i w przypadku poważniejszych uszkodzeń czy w trakcie rekonwalescencji po operacji.
Intensywne lub przewlekłe bóle kręgosłupa powinny skłonić nas do konsultacji z lekarzem, co może zaowocować potrzebą uzyskania zwolnienia lekarskiego.
Nasi lekarze odpowiedzą na Twoje pytania.
E-Zwolnienie za 79 złUmów wizytę już dziś i szybko uzyskaj e-zwolnienie!
Sprawdź ostatnie wpisy o zdrowiu i medycynie na naszym mikro blogu
Po skończonej konsultacji otrzymasz potwierdzenie wystawienia zwolnienia lekarskiego. Wybierz naszą poradnie i ciesz się spokojem oraz satysfakcją.