Jeśli zachorujesz po zakończeniu pracy na umowę o pracę, masz prawo do zwolnienia lekarskiego, ale tylko spełniając określone warunki. W tym artykule znajdziesz wszystkie kluczowe informacje dotyczące zwolnienia lekarskiego po zakończeniu zatrudnienia. Dowiesz się, czy przysługuje Ci L4 oraz zasiłek chorobowy po rozwiązaniu umowy z pracodawcą, zdobędziesz informacje o tym ile może trwać zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia, jakie dokumenty musisz dostarczyć do ZUS oraz ile ZUS płaci za zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia.
Poniżej opisujemy dwie sytuacje, które uprawniają Cię do zwolnienia lekarskiego po ustaniu zatrudnienia:
- Niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie trwania umowy a po jej rozwiązaniu pracownik nadal przebywa na L4.
- Umowa o pracę zostaje rozwiązana a następnie pracownik przechodzi na zwolnienie lekarskie.
W obu przypadkach, spełniając określone warunki, istnieje możliwość otrzymania zasiłku chorobowego po zakończeniu zatrudnienia.
Jeśli się rozchorowałeś i otrzymujesz L4, a podczas jego trwania dostajesz wypowiedzenie lub umowa o pracę wygasa, nadal masz prawo do zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego. Nawet po upływie okresu wypowiedzenia. Warunkiem jest, aby lekarz wystawił Ci zwolnienie na co najmniej miesiąc. Jeśli czas zwolnienia lekarskiego będzie dłuższy niż okres trwania umowy o pracę, zasiłek chorobowy po zakończeniu zatrudnienia będzie wypłacany przez ZUS.
Za pomocą poniższego przykładu wytłumaczymy to dokładniej:
- Jesteś zatrudniony do 30 czerwca, a 20 czerwca otrzymujesz L4, które trwa 2 miesiące. Przez pierwsze 10 dni zasiłek chorobowy pokrywa pracodawca, a od 1 lipca (czyli od pierwszego dnia po zakończeniu umowy) wypłatą zasiłku zajmuje się ZUS.
Po zakończeniu zatrudnienia pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego przez czas trwania niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, jednak nie dłużej niż przez 91 dni.
Jeśli zakończy się Twoje zatrudnienie (a tym samym utracisz tytuł ubezpieczenia chorobowego), a kilka dni później zachorujesz i otrzymasz zwolnienie lekarskie, nadal masz prawo do zasiłku chorobowego. Warunkiem jest, że choroba wystąpiła nie później niż 14 dni po wygaśnięciu umowy.
Dla wyjaśnienia — po zakończeniu zatrudnienia masz 14 dni na zgłoszenie się do ZUS-u z informacją o chorobie i otrzymanym zwolnieniu lekarskim. Mimo że już nie pracujesz, ZUS wypłaci Ci zasiłek chorobowy, aż do momentu wyzdrowienia.
Niezależnie od tego, czy zwolnienie zostało wystawione przez psychiatrę, internistę czy chirurga, od 1 stycznia 2022 roku obowiązują nowe przepisy, które wprowadzają jeden okres zasiłkowy niezależnie od diagnozy. Oznacza to, że każdy dzień zwolnienia liczy się do wspólnej puli 182 dni (chyba że chodzi o nieobecność w wyniku ciąży).
Jeśli Twoja niezdolność do pracy przedłuży się, masz możliwość złożenia wniosku do ZUS o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.
Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego po zakończeniu zatrudnienia, należy przesłać do ZUS zwolnienie lekarskie w formie e-ZLA lub dostarczyć dokument potwierdzający zwolnienie do właściwego oddziału ZUS, tego, który jest odpowiedni do miejsca zamieszkania. Ponadto, należy złożyć oświadczenie na formularzu ZUS Z-10. Do obliczenia wysokości zasiłku wymagane jest również zaświadczenie od płatnika składek, (którym jest były pracodawca):
- ZUS Z-3 – dla osób zatrudnionych na umowę o pracę lub które wcześniej były zatrudnione na taką umowę.
- ZUS Z-3b – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, współpracujących z nimi, oraz dla duchownych.
- ZUS Z-3a – dotyczy pozostałych ubezpieczonych, takich jak członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych, osoby zatrudnione na umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę o świadczenie usług, osoby współpracujące, a także wykonujące pracę nakładczą. Do tej grupy zaliczają się również osoby pobierające stypendium sportowe, odbywające służbę zastępczą, funkcjonariusze celni, osoby sprawujące opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej (zgodnie z ustawą o opiece nad dziećmi do lat 3) oraz osoby pobierające stypendium w trakcie stażu, szkolenia, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, czy przygotowania dorosłych skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot, a także osoby otrzymujące stypendium w czasie odbywania studiów podyplomowych.
Aktualnie jest wymóg wystawiania zwolnień lekarskich jedynie w formie elektronicznych e-ZLA. W sytuacji gdy pracodawca pacjenta nie posiada profilu na PUE niezbędne jest aby lekarz czy asystent medyczny przekazał pacjentowi druk zwolnienia elektronicznego e-ZLA.
L4, które pracownik otrzymuje po wygaśnięciu umowy o pracę, musi być wystawione na były zakład pracy, niezbędne jest aby zawierał NIP byłego zakładu pracy. Takie zwolnienie, pacjent ma obowiązek dostarczyć byłemu pracodawcy, a ten następnie zobowiązany jest do przekazania go do ZUS.
Podstawa obliczenia zasiłku chorobowego, który będzie wypłacany po zakończeniu zatrudnienia, nie może być wyższa niż 100% średniego wynagrodzenia. Poniżej dokładnie dowiesz się ile ZUS płaci za zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia.
Przykład: W drugim kwartale 2023 roku średnie wynagrodzenie wynosiło 7005,76 zł brutto. Na tej podstawie ZUS obliczał zasiłek chorobowy, który był wypłacany w trzecim kwartale tego roku.
Jeśli Twoje zarobki w trakcie trwania umowy o pracę były wyższe niż ta kwota, zasiłek chorobowy zostanie proporcjonalnie obniżony..
Należy jednak pamiętać, że ZUS nie przyzna Ci zasiłku, jeśli:
- Twoje ubezpieczenie zostało zakończone po upływie maksymalnego okresu pobierania zasiłku.
- Nie otrzymałeś prawa do zasiłku podczas trwania ubezpieczenia, ponieważ nie przepracowałeś wymaganego okresu oczekiwania.
- Posiadasz przyznane prawo do renty lub emerytury z powodu niezdolności do pracy.
- Przysługuje Ci zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.
- Jesteś objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym rolników.
- Rozpocząłeś lub kontynuujesz działalność zarobkową, w wyniku czego objęto Cię dobrowolnym lub obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym, lub nabyłeś prawo do innych świadczeń w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby.
Podczas choroby, gdy przebywasz na L4, nie masz możliwości zarejestrowania się jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy. Wynika to z faktu, że w tym okresie otrzymujesz świadczenia chorobowe z ZUS, co oznacza, że jesteś formalnie uznawany za niezdolnego do wykonywania pracy zawodowej. Rejestracja w urzędzie pracy wiąże się z deklaracją gotowości do podjęcia zatrudnienia, a w czasie choroby nie jesteś w stanie podjąć pracy, dlatego nie spełniasz tego wymogu. Zatem, mimo że możesz być w sytuacji, która teoretycznie uprawniałaby Cię do zasiłku dla bezrobotnych, przepisy jasno określają, że nie możesz tego zrobić, dopóki nie wrócisz do pełnej zdolności do pracy.
Poniżej przedstawimy dokładne informacje, które rozwieją wątpliwości na temat tego ile może trwać zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia. Zasiłek chorobowy po zakończeniu trwania umowy o pracę od roku 2022 należny jest krócej. Można otrzymywać go tylko przez 91 dni, a nie tak jak to było kiedyś-przez 182 dni. Okrojony okres wypłacania zasiłku nie będzie należny w przypadku niezdolności do pracy z powodu gruźlicy, w trakcie ciąży lub na skutek poddania się koniecznym badaniom lekarskim, które są niezbędne dla potencjalnych dawców komórek, tkanek lub narządów oraz samemu zabiegowi pobrania powyższych.
Do końca roku 2021 w sytuacji, gdy pracownik przed zawarciem umowy o pracę otrzymywał z ZUS-u zasiłek chorobowy z powodu niezdolności do pracy, a po jej rozpoczęciu okazał zaświadczenie lekarskie, potwierdzające niezdolność do pracy, na skutek takiej samej choroby, to ZUS naliczał zasiłek chorobowy (jeżeli przerwa w chorobie nie przekroczyła maksymalnie 60 dni, zasiłek był zaliczany do jednej puli okresu 182-dniowego). Aktualnie (od roku 2022) bez znaczenia jest czy choroba jest taka sama, czy inna- okres zasiłkowy w obu przypadkach wynosi 182 dni. Wyjątkową sytuacją jest gdy nieobecność zostanie spowodowana ciążą, w tym przypadku zostanie już zaliczona do oddzielnego okresu zasiłkowego.